Pomagam i wpłacam

Zastanawiasz się jaki druk PIT wybrać? Sprawdź!

2 stycznia 2022

PIT, rozliczenie PIT

Skrót PIT, z angielskiego Personal Income Tax, oznacza powszechnie stosowany na świecie podatek od dochodów. PIT jest rozliczeniem podatkowym za dany rok, które trzeba dostarczyć do odpowiedniego urzędu skarbowego.

Podatek dochodowy może przyjmować różne formy. Najczęściej stosowane druki PIT to te, które służą do złożenia rocznej deklaracji podatkowej. Są to: PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 i PIT-39. Który z nich jest odpowiedni dla Ciebie? Uwaga – możliwe, że spoczywa na Tobie obowiązek wypełnienia kilku formularzy.

Druk PIT-28 (pobierz tutaj: PIT-28)

Zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, czyli formularz PIT-28, składają osoby, które:

  • przychody uzyskują z działalności gospodarczej prowadzonej w indywidualnie lub w ramach spółki lub
  • w danym roku podatkowym osiągnęły przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy lub poddzierżawy (i podobnych umów).

Aby rozliczać podatki na zasadach ryczałtu, należy wcześniej złożyć odpowiednią deklarację w urzędzie skarbowym.
PIT-28 wymaga od małżonków, którzy chcieliby rozliczać się razem, złożenia 2 niezależnych deklaracji, również gdy dotyczy to ich wspólnej własności lub wspólnego posiadania albo użytkowania rzeczy.

Druk PIT-36 (pobierz tutaj:PIT-36)

Formularz PIT-36 to zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty). Tę deklarację wypełnić powinny osoby, które w rozliczanym roku podatkowym prowadziły własną działalność gospodarczą – pozarolniczą lub z działu specjalnej produkcji rolnej. Dotyczy to działalności opodatkowanej na ogólnych zasadach przy zastosowaniu progresywnej skali podatkowej.
Przychody, do których odnoszą się druki PIT-36, mogą pochodzić z następujących źródeł:

  • krajowych (z obowiązkiem samodzielnego opłacania zaliczki na podatek),
  • zagranicznych (zarobkowanie u płatnika spoza Polski),
  • innych opodatkowanych na ogólnych zasadach (bez obowiązku odprowadzania zaliczek przez podatnika lub płatnika)

Źródłem przychodu może być też umowa najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub inne o podobnym charakterze (opodatkowana na ogólnych zasadach).

Gdy jedno z małżonków obowiązane jest rozliczyć się drukiem PIT-36, a drugie PIT-37, ich wspólnego zeznania należy dokonać w formie PIT-36. Formularz ten obowiązuje również w sytuacji, gdy podatnik chce doliczyć dochody małoletniego dziecka. Wspólne rozliczenie nie jest możliwe, gdy którakolwiek z osób rozlicza się przez PIT-28 lub PIT-36L.

Druk PIT-36L (pobierz tutaj:PIT-36L)

Deklaracja PIT-36L przeznaczona jest dla podatników, którzy wybrali opodatkowanie w postaci podatku liniowego. Oznacza to, że niezależnie od wartości zarobku uzyskanego z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, stosuje się 19% stawkę podatku.

Wypełniają go wyłącznie przedsiębiorcy (wspólnicy spółek osobowych opodatkowanych podatkiem PIT) lub osoby rozliczające działy specjalne produkcji rolnej, które w odpowiednim momencie na początku podsumowywanego roku podatkowego (lub jeszcze przed nim) złożyły wymagane oświadczenie o wyborze formy liniowej.

Formularz PIT-36L przeznaczony jest wyłącznie dla podatników rozliczających się indywidualnie. Nie można połączyć go z rozliczeniem małżonka lub małoletniego dziecka. Podatnik składający deklarację PIT-36L może być zmuszony do wypełnienia także innych formularzy, jak np. PIT-37, jeżeli zarobki firmowe łączy z innymi źródłami przychodów.

Druk PIT-37 (pobierz tutaj:PIT-37)

Druki PIT-37 wypełniają podatnicy, którzy deklarują wynagrodzenia i zarobki rozliczane przez płatników, czyli np. pracodawców i zleceniodawców. Deklarację taką wypełnia się na podstawie PIT-11 przekazanego podatnikowi do końca lutego przez płatnika. O PIT-11 przeczytać możesz w artykule „Mam PIT-11, co teraz?”.

Oprócz obowiązku uzyskania przychodów wyłącznie za pośrednictwem płatnika ze źródeł z terytorium Polski, osoby wypełniające PIT-37 muszą spełnić inne kryteria:

  •  nieprowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
  • brak zamiaru obniżenia dochodów o straty z lat ubiegłych oraz
  • brak obowiązku doliczania do uzyskanych dochodów małoletnich dzieci.

Podatnicy, którzy nie spełniają powyższych warunków, ale pozostają opodatkowani według skali podatkowej, wypełniają zeznanie PIT-36. Nawet jeżeli tylko część przychodów uzyskuje się bez pośrednictwa płatnika, należy złożyć deklarację PIT-36.
Wspólne rozliczenie z małżonkiem, który nie może złożyć deklaracji PIT-37, lub zarobkującym dzieckiem może odbyć się tylko za pomocą formularza PIT-36.

Druk PIT-38 (pobierz tutaj:PIT-38)

Deklarację PIT-38 złożą osoby, które uzyskały prywatnie (poza działalnością) przychody z tytułu:

  •  odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych albo pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających,
  • objęcia oraz odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną lub
  • objęcia wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny.

W deklaracji wykazuje się także opodatkowane przychody zagraniczne. Nie ma znaczenia, czy prawa do zbywanych papierów wartościowych podatnik nabył w tym samym roku (czyli kiedy poniósł koszty ich uzyskania).
Jeżeli sprzedaż udziałów odbywa się poza rachunkiem inwestycyjnym – PIT-38 należy wypełnić samodzielnie. Wspólne rozliczenie PIT-38 przez małżonków nie jest możliwe.

 

Druk PIT-39 (pobierz tutaj:PIT-39)

Formularz PIT-39 jest przeznaczony dla podatników, którzy w ostatnim roku podatkowym uzyskali przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Podsumowując rok 2015, należy wziąć pod uwagę nieruchomości nabyte lub wybudowane od początku 2010 roku.

Małżonkowie sprzedający nieruchomość objętą małżeńską wspólnotą majątkową, składają osobne deklaracje, w których wykazują przychód ze swojego udziału we współwłasności.

 

Druk PIT-OP (pobierz tutaj:PIT-OP)

Druk PIT-OP jest formularzem przeznaczonym wyłącznie dla emerytów i rencistów  w przypadku, gdy nie zdecydowali się oni na przeprowadzenie samodzielnego rozliczenia podatkowego PIT. Oznacza to, że emeryt lub rencista, któremu przesłano informację podatkową w formie druku PIT-40A z wyliczeniem rocznego obciążenia podatkowego i z takich bądź innych powodów nie zamierza składać własnej deklaracji, a raczej skorzysta z opcji rozliczenia „automatycznego” — wciąż może ofiarować 1% podatku określonej przez siebie Organizacji Pożytku Publicznego.

Deklaracja będzie wciąż wymagana dla emeryta i rencisty, jeżeli:

  • w czasie trwania roku podatkowego uzyskał on dodatkowe przychody (z wyjątkiem tych opodatkowanych ryczałtowo);
  • zamierza skorzystać z ulg/odliczeń podatkowych a wartość jego podstawy opodatkowania zamknęła się w kwocie poniżej 11.000 zł;
  • korzysta z opcji opodatkowania łącznego z małżonkiem, ewentualnie w charakterze osoby samotnie wychowującej dziecko;
  • uzyskał dochody wymagające zastosowania metody proporcjonalnego odliczenia dla ustalenia wartości podatku;
  • ma obowiązek doliczania uprzednio odliczonych kwot.

Każda z wyżej wymienionych deklaracji umożliwia przekazanie 1% na rzecz organizacji pożytku publicznego.